Is het dividend van Shell nog veilig?

Met een zeker dividend dat ook nog eens vrijwel jaarlijks werd verhoogd gold het aandeel van olieconcern Royal Dutch Shell als een weduwen en wezen fonds. Niet voor niets hebben vrijwel alle beleggers stukken in portefeuille en is het fonds het meestverhandelde aandeel op de Amsterdamse beurs. Bij de huidige lage olieprijs lijkt het dividend echter niet meer zo zeker als voorheen, mede doordat de winstgevendheid van het concern onder druk komt te staan. Voor 2020 zijn er voldoende kasmiddelen om het dividend te blijven uitkeren, maar als de olieprijs niet oploopt komt het zekere dividend in gevaar. Dit heeft de afgelopen periode geleid tot sterke koersfluctuaties en u kunt zich voorstellen dat de koers nog verder onder druk komt te staan wanneer de olieprijs op dit niveau blijft. Wilt u zich indekken tegen het risico van koersdaling, maar wel blijven profiteren van koersstijging en dividend? Dan zou u kunnen overwegen put-opties aan te schaffen. Maar hoe werkt dit precies?

De put-optie heeft een groot aantal overeenkomende kenmerken met de call-optie. Ook in geval van put-opties is er namelijk sprake van een looptijd en een uitoefenprijs. Maar er is een heel belangrijk verschil: als de onderliggende waarde stijgt, dan zal de put dalen, en andersom. Wie een put-optie koopt, speelt dus in op beursdaling.

Om verwarring te voorkomen kunt u het beste de definitie vergeten, en dit onthouden:
Call-optie = Kooprecht
Put-optie = Verkooprecht

De put-optie geeft het recht tot verkoop. Een put wordt vaak vergeleken met een brandverzekering. Als iemand een eigen huis bezit en zijn bezit wil verzekeren tegen brand, kan hij een brandverzekering afsluiten. Voor deze brandverzekering zal hij jaarlijks een premie moeten betalen. Wanneer het huis in het jaar daarna niet afbrand, heeft hij zijn premie voor niets betaald. Mocht zijn huis echter wel afbranden binnen de looptijd van de verzekering dan zal de verzekerde een schade-uitkering ontvangen. Op die manier is hij/zij beschermd.

Met een gekochte put-optie kunt u daarmee een onderliggende waarde, bijvoorbeeld een aandeel, verzekeren tegen ‘brand’, oftewel een waardedaling. Als u een put-optie heeft op bijvoorbeeld het aandeel Shell, dan betekent dit dat u het recht heeft aandelen Shell te verkopen voor een bepaalde prijs. Voor dit recht tot verkoop betaalt u een premie. 

De koper van een put-optie heeft het recht om gedurende een bepaalde tijd een onderliggende waarde te verkopen tegen een vooraf vastgestelde prijs.Wanneer de onderliggende waarde daalt, neemt uw put-optie in waarde toe. Wanneer de onderliggende waarde stijgt, zal de put-optie echter in waarde afnemen.

Wanneer kopen?
De vraag is nu wanneer u een put-optie kunt kopen. Er zijn twee redenen om een put-optie te kopen:

1. Wanneer u aandelen in bezit heeft en deze wilt verzekeren tegen een waardedaling biedt een put-optie uitkomst. Met de koop van een put-optie dekt u uw aandelen af. Stel dat u aandelen Shell in bezit heeft op een koers van €17 en deze aandelen wilt afdekken op een niveau van €15. U koopt in dit geval een put-optie met een uitoefenprijs van €15. Door de koop heeft u gedurende de looptijd van de put-optie het recht de aandelen Shell te verkopen voor €15. U zult alleen gebruik maken van uw recht wanneer de aandelen onder de €15 noteren. Wanneer de aandelen meer dan €15 noteren (bijv €20) is het immers veel interessanter de stukken op de beurs te verkopen voor een hogere prijs. Wanneer de aandelen onder de €15 noteren op einddatum, kunt u gebruik maken van uw verkooprecht op €15. Dankzij de put blijft uw verlies beperkt. In dit geval is uw verlies: aankoopkoers Shell + betaalde premie voor de putoptie – €15. Stel dat u de aandelen hebt gekocht voor €17 en dat u op dat moment een put-optie kocht die u 9 maanden lang de mogelijkheid gaf de aandelen weer te verkopen voor €15 per stuk. De put-optie kostte €1 en de totale investering was dus €18. U wist dan vooraf dat wat er ook gebeurde, u altijd €15 zou terugkrijgen en het verlies dus beperkt was tot €3. Zou het aandeel dalen naar €12, €5 of €2. Het verlies bleef beperkt tot €3. Mocht de koers stijgen naar €25 dan maakt u geen gebruik van uw verkooprecht en verkoopt de aandelen gewoon op de beurs voor €25 per stuk. Een mooie winst en dan hebben we nog geen rekening gehouden met het hoge dividend dat Shell altijd betaald heeft…

Door aandelen te combineren met puts kunt u de uw portefeuille beschermen

2. Een andere reden om een put-optie te kopen is dat u profijt wilt hebben van een koersdaling. Een put neemt immers in waarde toe wanneer de onderliggende waarde daalt. Wanneer er geen koersdaling plaatsvindt en de koers van de onderliggende waarde aan het einde van de looptijd hoger is dan de uitoefenprijs van de put-optie, verliest u de door u betaalde premie. De geïnvesteerde premie is uw maximale verlies. Een belegger die 2 maanden geleden put-opties gekocht had met als onderliggende waarde bijvoorbeeld de AEX zou flink verdiend hebben aan de beursdaling. Zo was een Put AEX Dec’20 400 in februari te koop voor €1,00. De AEX index stond toen 625 punten. Een paar weken later kostte dezelfde optie €75 nadat de beurs hard daalde vanwege de coronacrisis en ingestorte olieprijs. Een waardevermeerdering voor de put-optie van €74,00 ofwel 7400 procent. Een enorme potentiele winst. Veel beleggers krijgen door dit soort percentages de ijdele hoop dat ze dus dit soort rendementen kunnen maken. Achteraf lijkt het makkelijk en als je lang genoeg volhoudt gebeurt dat ook vast wel eens, maar de verliezen zijn per saldo minsten zo groot.

Een put-optie kunt u dus kopen wanneer u de verwachting heeft dat de onderliggende waarde zal dalen. Wanneer de onderliggende waarde echter stijgt, zal de put-optie in waarde afnemen.

Visueel
In onderstaande grafiek is de winst of het verlies op expiratiedatum afgebeeld, wanneer de put-optie RD (Royal Dutch Shell) zou zijn gekocht, afgezet tegen de koers van het aandeel Shell. Op het moment van aankoop koste deze put-optie €1. U ziet: hoe lager de aandelenkoers, hoe groter de winst in de optie. Dit compenseert een deel van het verlies op de aandelenkoers als deze daalt.

pic put optie

Notatie
Een put-optie ziet u op exact dezelfde wijze in uw overzicht staan als de calloptie. Er is een verschil: in plaats van Call of een C, staat er Put of een P.

Put RD Dec ’22 €15

U ziet dat uit deze notering de vier onderstaande karakteristieken zijn af te leiden. Alle opties voldoen aan deze vier karakteristieken.

1.      De optiesoort (call of put)

2.      De onderliggende waarde die de optie vertegenwoordigd

3.      De expiratiedatum

4.      De uitoefenprijs

Een veelvoorkomende variant op deze notering is: RD P15,00 DEC’22

U ziet dat deze notering dezelfde karakteristieken heeft, maar in andere volgorde (2,1,4,3).

Samengevat

De koper van een put-optie heeft het recht om honderd aandelen te verkopen tegen een vooraf vastgestelde prijs, gedurende een bepaalde looptijd. Wanneer de koper gebruik maakt van dit recht heet dit uitoefenen of exercisen. Om dit recht te verkrijgen wordt een premie betaald.

Een put kopen is interessant wanneer u een koersdaling in de onderliggende waarde verwacht en u hiervan wilt profiteren. Een andere reden om een put te kopen is om uw portefeuille te beschermen tegen een waardedaling. Wanneer u op deze wijze gebruik maakt van put-opties kunt u vooraf uw maximale verlies vaststellen.

Een contract bevat altijd 100 aandelen.
Een put-optie kan altijd worden uitgeoefend worden tot en met expiratiedatum.

Terug naar Shell:

Wanneer u opties koopt, betaalt u een premie. Nu is het kenmerkend voor langlopende opties dat u hier wat meer voor betaalt, maar dat deze dankzij hun lange looptijd slechts beperkt in waarde dalen als de looptijd verstrijkt. Om die reden zouden we er voor kiezen om de Put RD Dec’24 15 te kopen indien we aandelen Shell willen beschermen. Kosten: €3,50. Daarmee verkrijgen we de ‘verzekering’ dat aandelen Shell de komende 4 jaar verkocht kunnen worden voor €15.

De huidige aandelenkoers is €17,00. Zouden we nu de aandelen kopen met deze putoptie dan is de totale investering €20,50. Wanneer het dividend de komende vier jaren wel gewoon wordt uitbetaald dan ontvangt u naar waarschijnlijkheid ruim €7 dividend.  Het te ontvangen dividend samen met de garantie dat u altijd €15 voor uw aandelen terug krijgt, is er nagenoeg geen risico.
Denkt u dat Shell haar dividend blijft betalen? Dan kan dit een interessante oplossing zijn met weinig risico. Dankzij de put-optie zult u hoe dan ook rustig slapen.

Bent u geïnteresseerd in beleggen in opties? Kijk dan eens bij Jim Tehupuring. Voor ProBeleggen  belegt Jim in aandelen en opties. Bij zijn beleggingsvoorstellen geeft hij altijd een heldere uitleg hoe een eventuele optie werkt en wat de voor- en nadelen hier van zijn.