Hoeveel banen en bedrijven willen we opofferen om levens te redden?
Het was een beetje onhandig van Jort Kelder. Tijdens de talkshow Op1 liet de voormalig Quote-redacteur en oud-voorzitter van de VVD-jongerenbeweging zich nogal expliciet uit over ‘de economie die stil lag om te dikke rokende 80-plussers te redden’. Kelder kreeg de woede van half Nederland over zich heen, die nu toch alle tijd had om op social media, lekker anoniem vanachter een toetsenbordje, helemaal los te gaan op Kelder. Toch is de kwestie die hij onderliggend aanboort wel een terechte (en ik besef terdege dat ik mij hiermee ook niet populair zal maken). Je kunt je afvragen tot hoever het te verantwoorden is dat het redden (of verlengen) van 10, 25 of 50 duizend levens leidt tot honderdduizenden faillissementen een veelvoud aan werklozen plus een begrotingstekort van tientallen miljarden. En dan spreek ik alleen over Nederland. Ter vergelijk: het aantal werklozen in de VS steeg sinds corona met meer dan 22 miljoen. Zoveel hebben tenminste een uitkering aangevraagd. De hoogte verschilt per staat, maar op maandbasis kost dit de VS alleen al zo’n $30 miljard.
Ik wil ook dat er zo weinig mogelijk mensen besmet raken met erge symptomen, laat staan dat er iemand overlijdt. Wanneer je echter een kosten-baten afweging maakt, dan komt er een punt waarop de economische impact (en de afnemende welvaart van gezinnen) te groot wordt ten opzichte van wat je er mee wint. Vanuit dat perspectief begrijp ik het Zweeds model wel, waarbij ouderen worden afgeschermd, maar het normale leven zoveel mogelijk doorgaat. Natuurlijk moet de beheersing van het virus en de claim die dit legt op de gezondheidszorg in handen liggen van artsen, virologen, epidemiologen en microbiologen. Er spelen echter veel meer krachten. Een daarvan is ons aller economisch belang. En daarin heeft Jort volkomen gelijk. Bij de vastlegging van coronamaatregelen door het kabinet zal Rutte naar het OMT moeten luisteren, maar ook meer oog moeten hebben voor het economisch belang en de diepe sporen die de huidige maatregelen nu al na zullen laten. Die impact is voor iedereen namelijk minsten zo dichtbij als het coronavirus zelf.